Ngày 8/5 vừa qua, Thượng viện Mỹ đã chính thức bác bỏ một dự luật tiền điện tử quan trọng trong bối cảnh lo ngại ngày càng gia tăng về các giao dịch tiền số có liên quan đến Tổng thống Donald Trump. Với kết quả bỏ phiếu sát sao 49 phiếu thuận và 48 phiếu chống, nỗ lực xây dựng khung pháp lý đầu tiên dành cho stablecoin, một loại tiền số gắn với giá trị tài sản ổn định, đã không thể tiến thêm bước nào.
Dự luật tiền điện tử bị chặn mang tên Đạo luật GENIUS, là sáng kiến lập pháp nhằm đưa stablecoin vào khuôn khổ giám sát chặt chẽ hơn của hệ thống tài chính Mỹ. Đây được xem là một trong những bước đi đầu tiên để hợp pháp hóa và kiểm soát thị trường tiền điện tử đang phát triển nhanh chóng. Tuy nhiên, bất đồng giữa hai đảng Dân chủ và Cộng hòa đã khiến dự luật không thể vượt qua được vòng bỏ phiếu quyết định.
Tâm điểm tranh cãi: Lo ngại về vai trò của ông Trump trong giao dịch tiền số
Một trong những lý do chính khiến các thành viên đảng Dân chủ không ủng hộ dự luật tiền điện tử GENIUS là lo ngại về việc ông Donald Trump, người đang tái tranh cử tổng thống, có thể sử dụng tiền điện tử như một công cụ chính trị hoặc tài chính. Gần đây, các báo cáo cho thấy ông Trump và một số cá nhân thân cận đã tham gia vào các giao dịch tiền số, làm dấy lên nghi ngờ về tính minh bạch và động cơ phía sau những hoạt động này.
Một số đảng viên Dân chủ cho rằng, nếu không có các điều khoản kiểm soát đủ mạnh, những cá nhân có ảnh hưởng lớn như Tổng thống, Phó Tổng thống hay thành viên Quốc hội có thể tận dụng thị trường tiền điện tử cho mục đích cá nhân, thậm chí thao túng chính sách hoặc né tránh các quy định tài chính hiện hành.
Các điều chỉnh được đề xuất: Chống rửa tiền và bảo vệ an ninh quốc gia
Mặc dù cả hai đảng đều thừa nhận sự cần thiết của một khung pháp lý cho stablecoin, nhưng các nghị sĩ Dân chủ muốn siết chặt thêm nhiều quy định. Những điều khoản được đề xuất bổ sung bao gồm:
- Tăng cường chống rửa tiền (AML): Áp dụng các biện pháp kỹ lưỡng hơn nhằm truy vết và ngăn chặn việc sử dụng tiền điện tử cho mục đích phi pháp.
- Kiểm soát các tổ chức phát hành ở nước ngoài: Giám sát chặt hơn các công ty phát hành stablecoin hoạt động ngoài lãnh thổ Mỹ.
- Bảo vệ an ninh quốc gia: Đảm bảo thị trường tiền số không bị lợi dụng để tài trợ cho các tổ chức hoặc hoạt động đe dọa đến an toàn nước Mỹ.
- Đảm bảo sự minh bạch tài chính: Áp dụng chế tài đối với những cá nhân hoặc tổ chức không tuân thủ yêu cầu công khai tài chính và báo cáo giao dịch.
Một đề xuất thay thế: Đạo luật chống tham nhũng tiền điện tử
Song song với việc bác bỏ Đạo luật GENIUS, một nhóm nghị sĩ Dân chủ hiện đang ủng hộ Đạo luật chống tham nhũng tiền điện tử – một dự luật tiền điện tử mới nhằm giới hạn quyền sử dụng và phát hành tiền số của các quan chức cấp cao. Theo nội dung sơ bộ, đạo luật này sẽ ngăn cấm Tổng thống, Phó Tổng thống, thành viên Quốc hội, các quan chức điều hành cấp cao và cả gia đình họ tham gia phát hành hay xác nhận các dự án tiền điện tử.
Mục tiêu của dự luật tiền điện tử này là đảm bảo sự minh bạch và tránh xung đột lợi ích trong quá trình hoạch định chính sách tiền tệ và tài chính quốc gia. Đây cũng là phản ứng trực tiếp trước các cáo buộc gần đây cho rằng một số nhân vật chính trị có thể dùng tiền điện tử để tạo ảnh hưởng cá nhân hoặc thu lợi bất chính.
Tương lai bất định của các dự luật tiền điện tử tại Mỹ
Việc Thượng viện Mỹ chặn Đạo luật GENIUS đã gửi một tín hiệu mạnh mẽ về sự phân cực ngày càng rõ rệt trong cách nhìn nhận về tiền điện tử tại Mỹ. Trong khi thị trường ngày càng lớn mạnh và trở nên phổ biến với giới đầu tư, giới lập pháp vẫn đang loay hoay với việc tìm ra giải pháp hài hòa giữa đổi mới công nghệ và đảm bảo an toàn hệ thống tài chính.
Hiện tại, vẫn chưa rõ liệu dự luật tiền điện tử GENIUS có được sửa đổi và đưa ra bỏ phiếu lại trong thời gian tới hay không. Tuy nhiên, rõ ràng một khuôn khổ pháp lý cho tiền điện tử là điều không thể trì hoãn nếu Mỹ muốn giữ vững vai trò dẫn đầu trong lĩnh vực tài chính công nghệ.
Trong lúc đó, những tranh cãi về vai trò của tiền điện tử trong chiến dịch tranh cử và tài sản cá nhân của các chính trị gia có thể còn tiếp tục leo thang. Đặc biệt, với việc ông Trump đang tích cực tái tranh cử, các vấn đề liên quan đến tài chính và công nghệ sẽ là chủ đề trọng tâm trong các cuộc tranh luận chính trị sắp tới.