Sau nhiều năm lưỡng lự và áp dụng các biện pháp thuế nặng nề, Ấn Độ cuối cùng cũng có bước tiến quan trọng trong lộ trình xây dựng khung pháp lý cho tiền điện tử. Chính phủ nước này dự kiến sẽ công bố một bài báo thảo luận về chính sách tiền điện tử vào tháng 6/2025, đánh dấu thời điểm bước ngoặt có thể định hình tương lai của ngành blockchain tại quốc gia đông dân thứ hai thế giới.
Từ im lặng kéo dài đến hành động quyết đoán
Trong nhiều năm, chính sách của Ấn Độ đối với tiền điện tử luôn thiếu rõ ràng. Sau khi áp dụng mức thuế 30% đối với lợi nhuận từ giao dịch tiền mã hóa vào năm 2023, chính phủ đã gần như “đóng băng” mọi hoạt động xây dựng luật. Điều này tạo ra sự hoài nghi và thất vọng trong cộng đồng nhà đầu tư cũng như các doanh nghiệp blockchain trong nước.
Tuy nhiên, tháng 6/2025 được dự báo sẽ là thời điểm mang tính quyết định. Một bài báo chính thức đang được soạn thảo và sẽ được công bố công khai, mở đường cho việc thu thập ý kiến từ công chúng và các bên liên quan. Văn bản này được cho là sẽ dựa trên các khuyến nghị từ Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) và Hội đồng Ổn định Tài chính (FSB) – hai tổ chức tài chính toàn cầu có tiếng nói lớn trong việc xây dựng quy định tài chính kỹ thuật số.
Tòa án Tối cao lên tiếng: Không thể trì hoãn thêm
Việc chính phủ buộc phải hành động một phần đến từ sức ép của hệ thống tư pháp. Tòa án Tối cao Ấn Độ gần đây đã mạnh mẽ chỉ trích sự chậm trễ trong việc đưa ra hướng dẫn pháp lý rõ ràng cho tiền điện tử. Theo các thẩm phán Surya Kant và N Kotiswar Singh, khoảng trống pháp lý hiện tại là “vùng xám” dễ bị lợi dụng cho các mục đích bất chính, và họ khẳng định “cấm hoàn toàn tiền điện tử không phải là giải pháp đúng đắn”.
Sự can thiệp này từ Tòa án được xem như một chất xúc tác, buộc chính phủ phải nhanh chóng hoàn thiện và công bố các đề xuất chính sách cụ thể. Đây là lần đầu tiên hệ thống pháp lý và hành pháp của Ấn Độ cùng đứng trước áp lực phải minh bạch hóa cách tiếp cận với tài sản kỹ thuật số.
Chính sách tiền điện tử của Ấn Độ từ trước đến nay chủ yếu mang tính kiềm chế hơn là thúc đẩy. Ngân sách quốc gia năm 2023 đã đưa ra mức thuế 30% đối với lợi nhuận từ tiền điện tử, cộng thêm 1% thuế khấu trừ tại nguồn (TDS). Các quy định này đã khiến nhiều nhà đầu tư và công ty chuyển hướng ra nước ngoài.
Theo báo cáo của tổ chức tư vấn Esya Centre, khoảng 90% giao dịch tiền điện tử từ Ấn Độ đã “chạy ra nước ngoài”, phần lớn để né tránh chính sách thuế ngặt nghèo và sự thiếu rõ ràng về pháp lý.
Ngân hàng Dự trữ Ấn Độ (RBI) cũng đóng vai trò lớn trong việc giữ quan điểm thận trọng. Ngân hàng này liên tục cảnh báo về rủi ro rửa tiền và tài trợ khủng bố từ tiền mã hóa tư nhân. Thay vào đó, RBI lại thúc đẩy thử nghiệm tiền kỹ thuật số của ngân hàng trung ương (CBDC) như một giải pháp thay thế an toàn và có thể kiểm soát được.
Tuy nhiên, việc thiếu một khung pháp lý đầy đủ và thân thiện đã khiến nhiều công ty khởi nghiệp blockchain phải chuyển trụ sở sang Singapore, Dubai hoặc châu Âu – những nơi có môi trường pháp lý minh bạch hơn.
Bối cảnh toàn cầu đang thay đổi nhanh chóng
Trong khi Ấn Độ vẫn đang loay hoay với chính sách, các nền kinh tế lớn khác đã có những bước tiến rõ ràng. Tại Hoa Kỳ, chính quyền của cựu Tổng thống Donald Trump bất ngờ quay sang ủng hộ tiền điện tử mạnh mẽ, từ việc ân xá cho các nhà sáng lập nền tảng blockchain đến đề xuất chiến lược dự trữ Bitcoin quốc gia. Một số dự luật cũng đã được thông qua nhằm quản lý stablecoin và cấp phép cho các công ty tài sản số.
Liên minh châu Âu, từ tháng 1/2025, đã chính thức thực thi bộ quy định MiCA (Markets in Crypto-Assets), mang lại sự minh bạch và nhất quán cho các hoạt động blockchain trên toàn khu vực.
Ở châu Á, Singapore, Hàn Quốc và UAE đang cạnh tranh gay gắt để trở thành trung tâm đổi mới blockchain. Điều này tạo ra áp lực lớn cho Ấn Độ nếu không muốn bị tụt hậu trong cuộc đua công nghệ toàn cầu.
Một cơ hội để định hình tương lai số
Một quan chức cấp cao của chính phủ Ấn Độ cho biết quốc gia này sẽ tiếp cận vấn đề tiền điện tử dựa trên “lợi ích quốc gia, chứ không phản ứng một cách cảm tính hay theo xu hướng”. Đây là lời khẳng định rằng Ấn Độ không vội vã chạy theo làn sóng, mà sẽ tìm cách dung hòa giữa đổi mới công nghệ và sự ổn định tài chính.
Tuy nhiên, thị trường tài sản kỹ thuật số có tính biến động cao và thay đổi liên tục. Việc trì hoãn quá lâu có thể khiến Ấn Độ đánh mất vị thế chiến lược trong khu vực. Trong khi các quốc gia khác đang mời gọi đầu tư và nhân tài, thì sự mơ hồ pháp lý ở Ấn Độ lại khiến các công ty blockchain e ngại.
Việc công bố bài báo thảo luận chính sách tiền điện tử vào tháng 6 sẽ là bước đi đầu tiên nhưng rất quan trọng của Ấn Độ để định hình cách tiếp cận với thị trường tài sản số. Nếu được thực hiện nghiêm túc, minh bạch và có sự tham gia của cộng đồng, đây có thể là khởi đầu của một kỷ nguyên pháp lý mới cho ngành công nghiệp blockchain tại Ấn Độ.
Trong bối cảnh toàn cầu đang đẩy mạnh đổi mới và hợp pháp hóa tài sản kỹ thuật số, Ấn Độ cần phải hành động nhanh chóng và dứt khoát nếu muốn trở thành một trung tâm công nghệ tài chính đúng nghĩa trong thập kỷ tới. Tháng 6/2025 có thể sẽ là tháng bản lề, quyết định liệu đất nước này sẽ trở thành người tiên phong hay chỉ là kẻ theo sau trong cuộc cách mạng số toàn cầu.
Các bài viết liên quan
